کشاورزی بیماری لکه خرمایی گندم

با عنوان:

 

بیماری لکه خرمایی گندم

 

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
چکیده
بیماری لکه خرمایی گندم (ناشی از بیمارگر قارچی Pyrenophora tritici-repentis)، عامل مهم خسارت و افت عملکرد در بسیاری از مزارع گندم(Triticum aestivum) جهان، خصوصاً در مناطق دارای کشت به روش خاک­ورزی حفاظتی و یا فاقد شخم، محسوب می­گردد که در کشور ما نیز، در استانهای شمالی (گلستان و مازندران) در چند سال اخیر شیوع یافته است. جهت مطالعه جنبه­ های مختلف اپیدمیولوژیکی این بیماری در استان گلستان و تعیین پراکنش بیماری و چگونگی تاثیر سمپاشی قارچ­کش پروپیازول با دوز ۷/۰ لیتر در هکتار در شرایط مزرعه، از ۳۰مزرعه­ی گندم در ۳ منطقه­ی شرق استان گلستان (ایمر، مینودشت و آق­آباد)، در اطراف ایستگاه هواشناسی در سال زراعی ۹۰-۸۹ مورد ارزیابی قرار گرفت در طول فصل، ضمن انجام بازدیدهای منظم، مقدار بیماری به صورت دو متغیر درصد وقوع و شدت متوسط به صورت هفتگی یادداشت­برداری گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ­های ثبت شده نشان داد که اختلاف آلودگی مزارع در سه منطقه مورد بررسی، از لحاظ وقوع و شدت، معنی­دار نبود.، اما از نظر سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC) و مقدار استاندارد شده­ی آن (SAUDPC) اختلاف معنی­داری بین مناطق وجود داشت(P≤۰/۰۵). از بین مناطق اجرای طرح، منطقه­ی ایمر با درصد وقوع بیماری۱۰۰ و شدت متوسط ۲۹/۳۲ درصد، بیشترین مقدار بیماری را به خود اختصاص داد. در تیمارهای سمپاشی و عدم سمپاشی میان متغیرهای مورد بررسی تفاوت کاملاً معنی­دار (P≤ ۰.۰۱) مشاهده گردید. مقایسه­ شدت نهایی بیماری در تیمارها در مناطق اجرای تحقیق و کاهش شدت نهایی بیماری در تیمارهای سمپاشی شده در مناطق ایمر به ترتیب از ۴۸ به ۱۶ درصد، در آق آباد از ۵۳ به ۴۷ درصد و در مینودشت از ۳۹ به ۱۸ درصد بود. افزایش وزن هزاردانه و عملکرد محصول به ترتیب به میزان ۳ گرم و ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار بود. با توجه به این آمارها می­توان نتیجه گرفت که استفاده از سموم قارچ­کش در زمان­خوشه دهی می ­تواند از مقدار بیماری کاسته و باعث افزایش عملکرد گندم گردد. مدل­های نهایی در تعیین رابطه وقوع و شدت، بر اساس ضریب تبیین (R²)، میانگین مربعات خطا (MSE) و نمودار باقیمانده­های آنالیز رگرسیون داده­­های خام و مجدداً تبدیل شده ساخته شدند. بر اساس ایجاد برازش با داده ­های مزارع و صحت پیش ­بینی (تبدیل برگشتی داده­ ها)، مدل آلومتری (تبدیل لگاریتم طبیعی) به عنوان مناسب­ترین مدل در سطح مزارع انتخاب گردید.
واژه­ های کلیدی: Drechslera tritici-repentis، لکه خرمایی، استان گلستان، کنترل شیمیایی، وقوع و شدت بیماری، اپیدمیولوژی.
گندم با نام علمی Triticum aestivum L. گیاهی است یکساله از خانواده Poaceae که از لحاظ اقتصادی و تغذیه­ای، یکی از مهم­ترین محصولات غله­ای استراتژیک در جهان و ایران به شمار می­آید.گندم مهمترین غله نواحی معتدله می­باشد ولی در ارتفاعات بلند و نواحی گرمسیری و همچنین در نواحی کم ارتفاع گرم هم گسترش یافته است. تولید گندم بین عرض­های ۳۰ و ۶۰ درجه­ شمالی و ۲۷ و ۴۰ درجه­ جنوبی متمرکز شده است. منطقه پیدایش گندم ابتدا در سوریه و فلسطین بوده و از آنجا به مصر و بین­النهرین وسپس به ایران آمده و از طریق ایران به هندوستان، چین و روسیه و بالاخره به اروپا رفته و سپس به سایر نقاط دنیا انتقال یافته است. بر اساس مطالعات انجام شده توسط سیمیت، تولید گندم در کشورهای در حال توسعه به مقدار ۵۴ درصد کل تولید افزایش یافته است. در حالی که در کشورهای توسعه­یافته، افزایش آن ۴۶ درصد کل تولید بوده است، افزایش تولید بیشتر به علت استفاده از ارقام پاکوتاه، پرمحصول سازگار شده و عملیات به­زراعی بوده است.
امروزه گندم تقریبا ۲۰درصد زمین­های زیر کشت جهان را اشغال کرده و مهم­ترین کالای کشاورزی در تجارت بین ­المللی است. بیشتر گندم در نیمکره شمالی کشت می­ شود. آمریکای